“Mijn kind slaapt niet door! Hij is na een uurtje of 4-5 uur slapen klaarwakker en komt moeilijk weer in slaap en wordt vervolgens steeds weer wakker, wat is er aan de hand?”
Dit is een veel gehoorde slaapvraag. De oorzaak is meestal dat er sprake is van overprikkeling. Vaak zijn dit kinderen die net wat meer prikkels opzoeken of bij wie prikkels net wat harder binnenkomen. Al die prikkels geven een verhoogde arousal wat we ook wel overprikkeling noemen. Doordat de dag te weinig af wordt gebouwd breekt de overprikkeling vervolgens dwars door de slaap heen. Ik zal het hieronder verder uitleggen.
De slaap bestaat uit verschillende cycli. Deze duren afhankelijk van de leeftijd tussen de 60-90 minuten (bij pasgeboren baby’s ong 45 min). Een cyclus gaat van lichte slaap naar diepe slaap naar lichtere slaap (allemaal non-REM slaap) en vervolgens droomslaap (REM-slaap). Bij de overgang naar een nieuwe slaapcyclus is het normaal om even wakker te worden. Dit kan je zien als een overlevingsmechanisme: door even wakker te worden kun je de omgeving scannen op gevaar om vervolgens weer veilig verder te slapen. In de eerste helft van de nacht vindt vooral de diepe slaap plaats, in de tweede helft van de nacht vooral de lichtere slaap.
Kinderen zien, horen, voelen, ruiken, proeven en ervaren de hele dag door. Sommige kinderen hebben meer moeite met het verwerken van deze indrukken. Wanneer alle indrukken nog geen plekje hebben gekregen, dan noemen we dat meestal ‘overprikkeld’.
⠀
Wanneer kinderen overprikkeld gaan slapen dan pakken ze de diepe slaap eigenlijk wel goed. Dat is ook de belangrijkste slaapfase fysiek herstel. Na ong. 4-5 uur zullen zij niet meer zoveel slaapdruk hebben en minder diep gaan slapen. Bij het ontwaken tussen de cycli worden zij wakker en in plaats van dan omdraaien en verder te slapen, komen op dat moment alle prikkels van de dag weer binnen.
Vergelijk het met wanneer je zelf een belangrijke presentatie hebt morgen. In de nacht kun je dan ook wakker worden en daar direct weer aan denken. Slapen lukt dan vaak ook niet meer. Dat is precies het mechanisme wat ik hier bedoel.
Slaap is een 24-uurs proces. Het belangrijkste is dan ook om:
- Balans tussen activiteiten en ontspanning;
- Afschakelen in de avond: na het eten nog even lichamelijk actief zijn en vervolgens rustige activiteiten;
- Strak avondritueel: de voorspelbaarheid van een strak avondritueel helpt om af te schakelen.
Slaaplekker!
Voor algemene vragen kan het contactformulier gebruikt worden. Aanmeldingen kunnen worden gedaan via ons eigen intakeformulier.