Melatonine, een wondermiddel?

“Mijn zoontje kan niet goed slapen, kan ik hem melatonine geven?”

Melatonine is een geneesmiddel wat in Nederland vrij verkrijgbaar is bij de drogist. Sinds juli 2020 zijn de regels strenger geworden en mag er een maximale dosis van 0.3 mg worden verkocht. Veel ouders vragen zich af of zij melatonine veilig kunnen gebruiken om hun kindje te helpen slapen.

Melatonine wordt door het lichaam zelf aangemaakt en is een belangrijk hormoon voor het slaap-waakritme. Het gebruik van melatonine is eigenlijk vooral bedoeld voor het behandelen van slaapproblemen die voortkomen uit een verstoorde biologische klok (vertraagd slaapfase syndroom, jetlag e.d.). In meer en meer onderzoek komt naar voren dat kinderen met ADHD en Autisme ook baat hebben bij het gebruik van melatonine. In de praktijk wordt gezien dan ook kinderen zonder ontwikkelingsproblematiek regelmatig beter gaan slapen met behulp van melatonine. Uit verschillende studies blijkt dat melatonine leidt tot beter inslapen en een langere totale slaaptijd. Het helpt over het algemeen niet bij doorslaapproblemen. Een te hoge dosis melatonine kan leiden tot meer doorslaapproblemen, problemen in het 24-uursritme, nachtmerries en meer levendige dromen.
In Nederland zijn er tot op heden geen richtlijnen voor het gebruik van melatonine door gezonde kinderen en is er weinig kennis beschikbaar met betrekking tot neven- en lange termijn effecten. Melatonine wordt wel gezien als een effectieve, veilige en goed getolereerde medicijn. Melatonine is niet de eerste keuze in de behandeling van slaapproblemen. Wanneer een (gedrags)aanpak van het slaapprobleem niet voldoende werkt dan kan melatonine ter ondersteuning worden gebruikt. Hierbij wordt aangeraden om dit eerst te overleggen met de (huis)arts.

Wanneer er gekozen wordt voor het ondersteunen van de gedragsaanpak met melatonine, dan worden bij kinderen, zonder ontwikkelingsproblematiek, in de praktijk goede resultaten gezien met doseringen tussen de 0.1-0.5 mg. Het bijzondere van melatonine is dat de dosis niet omhoog hoeft wanneer het kind ouder en zwaarder wordt. Qua tijdstip wordt bij ritmestoornissen 3-5 uur voor de bedtijd aangehouden. Bij kinderen waarbij melatonine vooral moet leiden tot meer slaperigheid, wordt ongeveer 30 minuten voor de bedtijd geadviseerd. Wanneer de melatonine weinig lijkt te doen, dan ligt dit vaak aan de bedtijden en onvoldoende voorwaarden om tot een goede slaap te kunnen komen. Ook om die reden is het goed om eerst goed te kijken of de juiste bedtijden worden aangehouden, te werken aan een goed bedritueel en te werken het afschakelen in de avond. Zie hiervoor mijn andere blogs.

Slaaplekker!

Voor algemene vragen kan het contactformulier gebruikt worden. Aanmeldingen kunnen worden gedaan via ons eigen intakeformulier.

Bronnen:
Koopman-Verhoff, M., van den Dries, M., van Seters J., Luijk, M., Tiemeier, H. & Luik, A. (2020). Melatoninegebruik en slaapproblemen bij schoolgaande Nederlandse kinderen. Tijdschrift Jeugdgezondheidszorg. 52:132-136.
Ophoff, D., Slaats, M., Boudewyns, A., Glazemakers, I., van Hoordenbeeck, K. & Verhulst, S. (2017). Sleep disorders during childhood: a practical review. European Journal of Pediatrics, 177(5): 641-648.
Esposito, S., Laino, D., D’Alonzo, R., Mencarelli, A., Di Genova, L., Fattorusso, A., Argentiero, A., Mencaroni, E. (2019). Pediatric sleep disturbances and treatment with melatonin. Journal of translational medicine, 17(1).